Title:

Określenie trudności w identyfikacji cech konsumenta zrównoważonego na podstawie rozważań o modelu homo oeconomicus i homo sustinens

Group publication title:

Ekonomia XXI Wieku = Economics of the 21st Century

Title in english:

Difficulties in identification of characteristics of sustainable consumer in the light of considerations about models of homo oeconomicus and homo sustinens

Creator:

Hendel, Marek

Subject and Keywords:

konsumpcja zrównoważona ; zrównoważony rozwój ; homo sustinens ; ekonomia zrównoważonego rozwoju ; sustainable consumption ; sustainable development ; economics of sustainable development

Description:

Ekonomia XXI Wieku = Economics of the 21st Century, 2017, Nr 4 (16), s. 239-252

Abstrakt:

Podejmowany temat zrównoważonego rozwoju w dyskusji nad współczesną ekonomią generuje coraz więcej zagadnień, których nie sposób przedstawić w sposób przejrzysty i wyczerpujący. Ma to związek z charakterem zrównoważonego rozwoju, który jest koncepcją wzbudzającą wiele wątpliwości, przede wszystkim co do możliwości jej urzeczywistnienia. Z kolei w obliczu zmian zachodzących na świecie i wizji globalnego kryzysu społeczno-gospodarczego to właśnie koncepcja zrównoważonego rozwoju przedstawiana jest jako hamulec dla współczesnego świata i zmiana jego kierunku rozwoju. Jednym z obszarów odpowiedzialnych za sytuację globalną jest w dużym stopniu konsumpcja, której odzwierciedleniem jest wszechobecna kultura konsumpcjonizmu i generowane przez nią negatywne skutki. Propozycją zmian wzorców konsumpcji jest konsumpcja zrównoważona, uważana za odzwierciedlenie zrównoważonego rozwoju w sferze spożycia. Pomimo funkcjonowania tego pojęcia od lat nie można wskazać, jakoby zachowania konsumentów masowo stały się zrównoważone. Za fakt ten odpowiada wiele różnych uwarunkowań, a jednym z nich jest nie w pełni wyjaśnione zagadnienie konsumpcji zrównoważonej na podłożu teoretycznym. Tym samym identyfikacja konsumenta zrównoważonego i zrozumienie podejmowanych przez niego decyzji, choć wymaga spojrzenia na to zagadnienie przez pryzmat wielu dyscyplin naukowych, silnie akcentuje potrzebę bezpośredniego odniesienia do ekonomii. Dlatego autor postawił za cel główny pracy wskazanie trudności w identyfikacji głównych cech konsumenta zrównoważonego za pomocą rozważań na gruncie teorii ekonomii zrównoważonego rozwoju oraz ekonomii nurtu klasycznego i neoklasycznego, odwołując się do modeli: homo sustinens oraz homo oeconomicus. W rozważaniach nad realizacją celu pojawia się wiele wątpliwości: czy model homo sustinens może być bezpośrednim odniesieniem do konsumenta zrównoważonego; czy słuszne jest zestawianie modelu homo oeconomicus do modelu homo sustinens i w tych kategoriach określanie, jakie są pożądane postawy konsumenta, a jakie nie; czy głównym odpowiedzialnym za współczesny kształt świata jest neoklasyczne podejście do rynku. Autor we wnioskach końcowych zwraca uwagę, że zachodzi konieczność dalszych badań, które pozwolą wypracować model konsumenta zrównoważonego, godzącego wiele aspektów i wątków. Przedstawiona w pracy próba odniesienia modelu homo oeconomicus i homo sustinens do konsumenta zrównoważonego pokazuje, że nie jest to zagadnienie wolne od problemów. Nie można zatem jednoznacznie stwierdzić, że cechy konsumenta zrównoważonego są zbieżne z cechami modelu homo sustinens, tak jak nie można stwierdzić, że cechy modelu homo oeconomicus są przeciwieństwem konsumenta zrównoważonego. Nie można także uznać, że model homo oeconomicus wyjaśnia kryzys współczesnego świata – przyjmując, że takowy istnieje, tak jak nie można przyjąć modelu homo sustinens za wzorzec i ideał, by temu kryzysowi się przeciwstawić

Publisher:

Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu

Place of publication:

Wrocław

Date:

2017

Resource Type:

artykuł

Format:

application/pdf

Resource Identifier:

doi:10.15611/e21.2017.4.17

Language:

pol

Relation:

Ekonomia XXI Wieku = Economics of the 21st Century, 2017, Nr 4 (16)

Rights:

Pewne prawa zastrzeżone na rzecz Autorów i Wydawcy

Access Rights:

Dla wszystkich zgodnie z licencją

License:

CC BY-NC-ND 3.0 PL

Location:

Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu