Title:

Zaufanie i kapitał społeczny − uwarunkowania kulturowe, instytucjonalne czy indywidualne?

Group publication title:

Ekonomia XXI Wieku = Economics of the 21st Century

Title in english:

Trust and social capital – cultural, institutional or individual underpinnings? Results from international comparisons

Creator:

Lissowska, Maria

Subject and Keywords:

kapitał społeczny ; zaufanie ; transformacja ; social capital ; trust ; transition

Description:

Ekonomia = Economics, 2013, Nr 4 (25), s. 179-196

Abstrakt:

Artykuł jest poświęcony zaufaniu społecznemu i jego relacji do kapitału społecznego. Ma na celu odpowiedzieć na pytanie, w jakim stopniu i dlaczego zaufanie do nieznanych członków społeczeństwa, które jest podstawowym elementem kapitału społecznego, różni się w poszczególnych krajach europejskich. Pierwsza część artykułu jest poświęcona przeglądowi definicji związanych z kapitałem społecznym, zaufaniem i spolegliwością. Wśród wielu definicji kapitału społecznego przyjęto na cele niniejszego artykułu następującą definicję pochodzącą z pracy [Robison i in. 2002, s. 6]: "Kapitał społeczny to sympatia osoby lub grupy osób w stosunku do innej osoby lub grupy osób, która może być źródłem potencjalnej korzyści lub preferencyjnego traktowania udzielanego tej osobie lub grupie osób ponad to, co jest oczekiwane w relacji wymiennej". Wskazano na zasadnicze znaczenie zaufania dla poziomu kapitału społecznego. Pokazano też różne hipotetyczne czynniki mogące wpływać na poziom i zaufania, i kapitału społecznego, a wśród nich: jakość instytucji działających w danym społeczeństwie, normy kulturowe i cechy osobowe poszczególnych obywateli. W celu odpowiedzi na pytanie dotyczące zróżnicowania poziomu i czynników zaufania w krajach europejskich posłużono się danymi pochodzącymi z European Social Survey dla 2006 roku. Najpierw, na podstawie cech potencjalnie skorelowanych z kapitałem społecznym, dokonano grupowania krajów europejskich. W rezultacie otrzymano trzy grupy. W grupie pierwszej przeważały kraje zachodnioeuropejskie, w grupie drugiej kraje skandynawskie o wyjątkowo wysokim poziomie zaufania społecznego przy niekoniecznie wysokiej preferencji dla rzetelności, a w grupie trzeciej kraje Europy Wschodniej (i niektóre z Europy Południowej), w których występuje niskie zaufanie społeczne mimo raczej wysokiej preferencji dla rzetelności. Poziom zaufania społecznego był cechą najsilniej różnicującą te grupy krajów. W kolejnym kroku badania, posługując się hipotezami z literatury, zbadano stopień powiązania poziomu zaufania społecznego z jego hipotetycznymi uwarunkowaniami. Badanie pozwoliło wykazać, że dla grupy krajów europejskich jako całości najsilniejsze uwarunkowania zaufania społecznego wynikają z oceny jakości instytucji politycznych i stanu gospodarki, a dodatkowo pozytywnej oceny przez respondenta kontroli nad własnym życiem. Poziomy tych cech były silnie zróżnicowane pomiędzy wyodrębnionymi grupami krajów. Szczególnie niski poziom oceny instytucji politycznych i stanu gospodarki oraz niski poziom optymizmu i poczucia kontroli nad własnym życiem wydaje się być przyczyną niskiego zaufania społecznego w krajach postsocjalistycznych

Publisher:

Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu

Place of publication:

Wrocław

Date:

2013

Resource Type:

artykuł

Format:

application/pdf

Language:

pol

Relation:

Ekonomia = Economics, 2013, Nr 4 (25)

Rights:

Wszystkie prawa zastrzeżone (Copyright)

Access Rights:

Dla wszystkich w zakresie dozwolonego użytku

Location:

Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu