Title:

Maswerk chóru katedry – awangardowa forma w architekturze XIII-wiecznego Wrocławia

Group publication title:

Architectus

Title in english:

The tracery in the cathedral’s choir – an avant-garde form in the architecture of 13th-century Wrocław

Creator:

Jarzewicz, Jarosław

Contributor:

Łużyniecka, Ewa. Redakcja

Subject and Keywords:

architektura ; czasopisma ; maswerk ; architektura gotycka ; katedra ; Wrocław

Description:

Architectus : Pismo Wydziału Architektury Politechniki Wrocławskiej, 2018, nr 1 (53), s. 21-38

Abstrakt:

Artykuł poświęcony jest analizie morfologicznej i interpretacji maswerków chóru katedry we Wrocławiu. Szczególną oryginalnością wyróżnia się maswerk okna wschodniego prezbiterium, w którego couronnement pojawia się dziewięciolistna rozeta o „kroplowatym” kształcie. Nie jest znany inny przykład tego rodzaju kompozycji, brak również bliskich analogii, które wyprzedzałyby jej czas powstania (przed 1268). Ta skomplikowana i niezwykła forma maswerku skłania do postawienia wielu pytań – o jego autentyczność, jego datowanie i genezę oraz miejsce w architekturze gotyckiej. Materialna substancja została po zniszczeniach II wojny światowej zrekonstruowana według stanu przedwojennego, który prawdopodobnie odpowiadał stanowi średniowiecznemu. Na podstawie analizy porównawczej można stwierdzić, że budowniczowie działający we Wrocławiu zaznajomieni byli z najnowszymi osiągnięciami w zakresie projektowania maswerków, m.in. strzech budowlanych Amiens i Kolonii. Podobnie jak w przypadku rzeźbiarskich detali, brak jest opóźnień stylowych w stosunku do wiodących ośrodków. Maswerk wrocławski, którego głównym motywem jest dziewięciolistna otwarta rozeta, nie jest przy tym bierną recepcją zachodnich osiągnięć, ale zupełnie indywidualną kreacją powstałą w oparciu o gruntowne opanowanie geometrycznego sposobu projektowania przez architekta poszukującego oryginalnych rozwiązań. Niekonwencjonalne, oryginalne kreacje powstawały równocześnie w Minden i w Pforcie, są to jednak zjawiska paralelne, a nie pierwowzory dla rozwiązania.

Publisher:

Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej

Place of publication:

Wrocław

Date:

2018

Resource Type:

artykuł

Resource Identifier:

doi:10.5277/arc180102

Source:

<sygn. PWr A5234III> ; click here to follow the link ; www.architectus.arch.pwr.wroc.pl ; click here to follow the link

Language:

eng ; pol

Relation:

Architectus : Pismo Wydziału Architektury Politechniki Wrocławskiej ; Architectus : Pismo Wydziału Architektury Politechniki Wrocławskiej, 2018 ; Architectus : Pismo Wydziału Architektury Politechniki Wrocławskiej, 2018, nr 1 (53)

Rights:

Wszystkie prawa zastrzeżone (Copyright)

Access Rights:

Dla wszystkich w zakresie dozwolonego użytku

Location:

Politechnika Wrocławska